Thời nay người ta quan tâm rất nhiều đến chế độ ăn uống hằng ngày. Có rất nhiều người lựa chọn cho mình chế độ ăn chay. Có người thì ăn theo ngày nhưng cũng không ít người chọn cách ăn kiểu trường kỳ. Tuy nhiên không phải ai cũng biết áp dụng chế độ này thế nào cho đúng cách. Nhiều người cứ nghĩ đó là là ăn sạch, giúp mình sống lâu hơn. Nhưng lưu ý là không phải ai cũng phù hợp ăn chay. Bài viết này hãy cùng webthoisu.com khám phá cách ăn chay đúng nhất và an toàn nhất.
Nhiều người lựa chọn chế độ ăn chay
Ăn chay là chế độ ăn uống có lợi, hạn chế nhiều bệnh tật. Ngày càng có nhiều người tìm đến món thanh tịnh để giữ gìn sức khỏe. Tuy nhiên, các bác sĩ dinh dưỡng khuyên bạn nên áp dụng chế độ định kỳ. Vừa hưởng các tác dụng của chay tịnh vừa tránh thiếu dinh dưỡng do chế độ chay trường gây nên.
Ở Thừa Thiên Huế có đến 3/4 người dân ăn chay, không trường chay thì cũng hai lần trong tháng vào ngày mùng Một, hôm Rằm. Món ăn kiểu chay xuất phát từ nhà chùa. Vị mát “âm tính” của thực vật làm dịu tính nóng trong thức ăn động vật. Triết lý Phật giáo cho rằng ăn chay là tránh “sát sinh”.
Ngoài ra các món ăn có nguồn gốc thực vật còn có tác dụng kìm nén “dục vọng”, hạn chế ham muốn. Ăn uống chay còn mang lại niềm tin về tinh thần không chỉ cho các đạo hữu mà còn là phương pháp rèn luyện tính kiên trì, xoa dịu tâm tính của nhiều người.
Ăn chay đúng cách
Ăn chay đạt đến mức nghệ thuật không dừng lại ở việc loại bỏ động vật khỏi thực đơn. Chế biến các món kiểu này cầu kỳ, phức tạp hơn bởi phải qua khâu trung gian. Đó là nghệ thuật chế mướp đắng thành cá, giã đậu phụ thành giò, khoai lang thay sườn… Tỉ mỉ, cầu kỳ, khéo léo. Không chỉ để thưởng thức, công đoạn nấu món chay này cũng đã là bài rèn tâm luyện tính, thử thách tâm linh hướng thiện. Giữa bộn bề đời thường, bữa ăn không chỉ cung cấp năng lượng mà còn tạo nên chút thư giãn tâm linh.
Ngày nay, khi miếng ăn đã tiềm ẩn nguy cơ bệnh tật, thì ăn kiểu này đã trở thành phong trào giữ gìn sức khỏe. Một nhóm chuyên gia Viện Khoa học Sức khỏe Pháp đã nghiên cứu và kết luận 30% số bệnh ung thư liên quan tới chế độ ăn uống. Các chuyên gia đã khuyến cáo mọi người ăn ít các thực phẩm có nhiều mỡ động vật. Chế độ ăn này ít cholesterol, ít axit béo bão hoà… giúp phòng ngừa béo phì, cao huyết áp, sỏi mật, đái tháo đường, tim mạch, ung thư, táo bón…
Chế độ ăn chay như thế nào?
Albert Einstein đã để đời câu nói nổi tiếng: “Không có thứ gì mang lại lợi ích cho sức khỏe con người và làm tăng cơ hội sống còn trên thế gian này bằng phương pháp phát triển môt chế độ ăn chay”. Nhưng thế nào là chế độ thanh tịnh hợp lý? Có kiểu thực đơn tuyệt đối là không dùng thịt, cá sữa, trứng, có chế độ ăn kiểu chay kèm sữa, trứng… Vấn đề dinh dưỡng thường xảy ra trong khẩu phần chay trường thường thiếu axit amin thiết yếu, năng lượng, kẽm, sắt.
- Thiếu năng lượng: Ăn uống kiểu này mau làm no bụng vì nhiều chất xơ và ít chất béo. Do vậy thực đơn ăn uống kiểu thanh tịnh cần có nhiều hạt chứa béo như đậu nành, đậu phộng, quả bơ…
- Thiếu sắt: Cam chanh, dưa đỏ, ớt, cà chua, bông cải xanh trong khẩu phần ăn sẽ tăng cường vitamin C hỗ trợ hấp thu sắt.
- Chất kẽm: Kẽm trong thực vật bị giảm hấp thụ bởi acid phytic, oxalates, chất xơ. Tuy nhiên ở người cao tuổi, dù không ăn kiểu chay cũng luôn có nguy cơ thiếu kẽm. Để bổ sung kẽm nên uống bổ sung viên kẽm.
- Vitamin B12: Thức ăn thực vật không có vitamin B12. Nếu ăn chay có trứng, sữa thì ít bị thiếu chất này.
Lưu ý khi ăn chay
Mặc dù vậy, trong chế độ ăn này cũng có hạn chế, đặc biệt là ăn kiểu chay trường diễn. Vì ăn uống chay thực phẩm chủ yếu dựa vào ngũ cốc, rau quả, củ và các loại hạt. Do đó thường bị thiếu một số chất khoáng như sắt, kẽm, can xi, vitamin B12,… Từ đó dễ có nguy cơ thiếu máu. Vì vậy, khi ăn kiểu này thì cần bổ sung thêm các chất đó để bù đắp sự thiếu hụt của thực phẩm.
Người cao tuổi có mắc bệnh mãn tính nào đó thì cũng không nên kiểu chay trường. Họ chỉ nên ăn một hai tuần trong tháng hoặc mỗi tuần 2 ngày cho cơ thể nhẹ nhàng. Người già cần một số chất dinh dưỡng từ thực phẩm nguồn động vật để duy trì sức khỏe. Do người già thường khó hấp thụ dưỡng chất. Vì thế ăn chay trường không phải là liệu pháp an toàn cho sức khỏe. Người cao tuổi nên sử dụng sữa và các chế phẩm từ sữa như fomat, phô mai. Nó có thể cung cấp đủ lượng chất đạm, canxi cần thiết cho cơ thể.
Nguồn: tienphong.vn
